Een hedgefonds is een specifiek beleggingsfonds dat meestal alleen beschikbaar is voor een beperkt aantal beleggers. Hedgefondsen hebben toestemming van de financiële autoriteiten om andere strategieën toe te passen dan normale beleggingsfondsen.
Betekenis hedgefonds
Een hedgefonds wordt ook wel hefboomfonds genoemd. “Hedge” is Engels voor ‘heg’ of ‘afdekken’ en duidt op het afschermen van risico.
Een hedgefonds is niet altijd voor iedereen toegankelijk: hedgefondsen zijn exclusief en laten een beperkt aantal klanten toe. Daarnaast is er vaak een hoge ‘instap drempel’.
Kenmerken hedgefonds
Hedgefondsen proberen de beleggingsrisico’s te hedgen: zij proberen de risico’s af te dekken zodat er geen geld verloren gaat aan stijgende of dalende markten. Het rendement komt voornamelijk uit prijsverschillen van gerelateerde effecten. Toch zijn er ook hedgefondsen die zich puur focussen op het behalen van een zo hoog mogelijk rendement.
Er zijn ook fondsen met bepaalde strategieën die ook onder hedgefondsen vallen, zoals “long only” fondsen en “absolute return” fondsen. Bij een absolute return fonds wordt onder alle omstandigheden geprobeerd om een positief rendement te behalen. Zij volgen de markt niet en zijn dus niet te vergelijken met traditionele beleggingsfondsen.
Strategieën van een hedgefonds
Er zijn talloze verschillende hedgefonds strategieën. Hieronder bespreken we de meest gebruikte soorten. Deze strategieën wijken af van de strategieën die traditionele beleggingsfondsen hanteren.
Global macro strategie
Bij de global macro strategie worden macro-economische cycli en trends bestudeerd. Aan de hand van deze informatie proberen beleggers te achterhalen wat de effecten van bepaalde gebeurtenissen of situaties op de rentetarieven, wisselkoersen en koersen van grondstoffen of aandelen kunnen zijn.
Equity long-short strategie
Bij de equity long-short strategie gaat het hedgefonds ervan uit dat er verschillende rendementen komen uit diverse aandelen. De beheerder gaat dan long op de aandelen waarvan hij verwacht dat deze zullen stijgen, en short op aandelen waarvan verwacht wordt dat ze zullen dalen. Dit is een van de meest gebruikte strategieën van hedgefondsen.
Met deze strategie is de kans op winst gemaximaliseerd, maar ook de risico’s worden op deze manier beperkt.
Er zijn ook hedgefondsen die enkel long gaan op beleggingsproducten. Dit lijkt het meeste op de strategie die traditionele beleggingsfondsen hanteren. Daarnaast zijn er hedgefondsen die enkel short gaan op beleggingen.
Fixed income arbitrage
Bij de fixed income arbitrage strategie wordt gebruik gemaakt van hele kleine prijsverschillen tussen vastrentende effecten, bijvoorbeeld staats- of bedrijfsobligaties. Deze strategie lijkt veel op de long- en short strategie. Vaak wordt gebruik gemaakt van leveraged ETF’s. Lees daar alles over in dit artikel.
Deze investeringen zijn wat minder risicovol en leveren daardoor wat een meer bescheiden rendement op.
Merger arbitrage
Bij een merger arbitrage worden tegengestelde posities ingenomen bij een fusie of overname van betrokken ondernemingen. Dit gebeurt meestal door een long positie in te nemen in het bedrijf dat wordt overgenomen, en een short positie in de partij die gaat overnemen.
Het grootste risico van deze strategie is dat de fusie of overname niet door zou gaan.
Distressed securities
Soms verkeert een bedrijf in financiële problemen. Hierdoor hebben beleggingen in deze bedrijven hoge risico’s, maar ook kans op hoge rendementen als het bedrijf er uiteindelijk bovenop komt. Bij distressed investing wordt een belang in de leningen en andere schulden van een bedrijf gekocht.
Het voordeel van deze strategie is dat de activa zo tegen een fikse korting kan worden gekocht. Het grootste risico van deze strategie is dat het succes afhankelijk is van het feit of het bedrijf de financiële problemen wel of niet kan verhelpen.
Convertible arbitrage
Bij convertible of converteerbare arbitrage investeert de manager een deel van de converteerbare schuld van een bedrijf (in de vorm van een obligatie) en een aandeel in het eigen vermogen van het bedrijf (short). Op deze manier houden beide investeringen elkaar in evenwicht terwijl de markt fluctueert.
Deze strategie werkt het beste wanneer de markt volatiel is. Dit biedt dan namelijk meer handelsmogelijkheden. Het risico is dat de markt niet te voorspellen is, een onverwachte gebeurtenis kan het veronderstelde evenwicht verstoren.
Kritiek op hedgefondsen
Er wordt veel kritiek gegeven op hedgefondsen. Deze is soms terecht. Zo speculeren hedgefondsen vaak op koersdalingen en halen zij voordeel uit een beurskrach of een aandeel dat volledig ten onder gaat. Hieronder bespreken we de grootste gevaren en daarmee kritiekpunten van hedgefondsen.
Systeemrisico
Problemen met een hedgefonds kunnen een verstorende werking op het financiële systeem hebben. Daarnaast spelen hedgefondsen vaak in op risico, terwijl zij zelf een risico zijn voor de stabiliteit van de financiële markt.
Ook zou de strategie van een hedgefonds invloed hebben op de aandelenkoersen van ondernemingen. Een goed voorbeeld uit de praktijk is het faillissement van de internationale touroperator Thomas Cook. Hedgefondsen verdienden maar liefst 250 miljoen dollar met dit faillissement.
Kortetermijnvisie
Vaak wordt hedgefondsen verweten dat de aandeelhouders direct invloed uit willen oefenen op het beleid van de onderneming. Dit kan iets kleins zijn, zoals het afstoten van bedrijfsonderdelen, maar ook een complete opsplitsing van de onderneming.
Deze kritiek gaat niet zo zeer over de hedgefondsen zelf, maar over het “shareholder activism”. Het gevaar van dit activisme ligt in het feit dat toevallige aandeelhouders vooral naar de korte termijn kijken en hoe zij zo snel mogelijk van de situatie kunnen profiteren.
Een voorbeeld van dit shareholders activism is het hedgefonds TCI (The Children’s Investment). Dit hedgefonds heeft in Nederland de overname van ABN AMRO gestimuleerd. In Duitsland heeft het fonds als aandeelhouder van de Deutsche Börse de overname van de London Stock Exchange tegengehouden.
De Erasmus Universiteit heeft in opdracht van het ministerie van Financiën onderzoek gedaan naar dit shareholders activism. Uit dit onderzoek bleek dat slechts een klein deel van de hedgefondsen zich met het management van de bedrijven bemoeit.
Kosten
Hedgefondsen groeien explosief en hierdoor verwacht men dat de rendementen onder druk komen te staan. Er is veel concurrentie, verschillende partijen zijn op zoek naar dezelfde kansen. Dit speelt vooral bij de arbitrage strategieën.
Wanneer het rendement ook echt zal dalen, zal er veel discussie komen over de buitengewone beheerkosten van de fondsen.
Niet transparant
Volgens de Autoriteit Financiële Markten zijn hedgefondsen niet transparant genoeg. Om hedgefondsen transparanter te maken, is het sinds november 2012 verplicht voor hedgefondsen om shortposities groter dan 0,5%, te melden bij de AFM. Dit wordt bijgehouden in een register.
