De financiële crisis die begin deze eeuw begon, wordt ook wel de kredietcrisis genoemd. De onzekerheid nam wereldwijd razendsnel toe en iedereen probeerde zijn geld zo snel mogelijk veilig te stellen. Dit zorgde echter voor nog meer problemen. Uiteindelijk stond bijna het hele systeem op omvallen: de kredietcrisis was een feit.
In dit artikel vertellen we hoe de crisis is ontstaan en wat de gevolgen ervan waren. Ook bespreken we de rol van centrale banken tijdens de kredietcrisis en vertellen we hoe de kredietcrisis er in Nederland uitzag.
Hoe is de kredietcrisis ontstaan?
De crisis is ontstaan in de Verenigde Staten. Sinds het jaar 2000 namen banken steeds grotere risico’s bij het verstrekken van hypotheken aan Amerikanen met een laag inkomen. Dit was mogelijk omdat de Centrale Amerikaanse Bank, de FED, de rente had verlaagd.
Deze hypotheken hadden aan het begin een lage rente en werden subprime-hypotheken genoemd. Na een paar jaar zou de rente stijgen, maar de banken vertelden dat de Amerikanen dan een tweede hypotheek mochten afsluiten. Men dacht dat dit niet tot problemen zou leiden, omdat men er vanuit ging dat de huizenprijzen zouden blijven stijgen.
Vanaf 2007 daalden de huizenprijzen echter. Hierdoor konden deze Amerikanen moeilijker een tweede hypotheek afsluiten. Als hen dat al lukte, viel dat een stuk duurder uit dan in eerste instantie gedacht. Hierdoor kwamen veel Amerikanen in financiële problemen: zij konden hun hypotheek niet meer betalen en wanbetalers werden uit huis gezet.
Deze huizen werden door de bank weer verkocht, maar door de lage huizenprijzen leverde dit nauwelijks iets op. Hierdoor kwamen de banken zelf ook in de problemen. Om dit probleem op te lossen werden hypotheken van verschillende klanten samengevoegd.
Hier werden een soort pakketten van gemaakt, die werden doorverkocht aan anderen. Voor beleggers waren dit interessante beleggingen: een hoog risico gaat namelijk gepaard met een hoog verwacht rendement.
Deze beleggingen werden echter snel minder waard. Niet alleen particuliere beleggers, ook banken over de hele wereld hadden massaal geïnvesteerd in deze pakketjes. Hierdoor ontstond een wereldwijde kredietcrisis.
Wat waren de gevolgen van de kredietcrisis?
De crisis zorgde ervoor dat het vertrouwen wereldwijd afnam. In 2008 bereikte de kredietcrisis zijn hoogtepunt. Banken wilden elkaar geen geld lenen, bedrijven durfden geen grote investeringen te doen en consumenten wachtten het kopen van goederen even af. Hierdoor werd het probleem steeds groter en groter.
De koersen van aandelen kelderden en de prijs van vastgoed daalde. Alle banken verhoogden de kosten voor het verstrekken van krediet. Mensen gingen op zoek naar veiligheid en sparen werd nu voor veel mensen verkozen boven beleggen.
Door al deze ontwikkelingen ontstond ook in Nederland een recessie. Nederland heeft namelijk een open economie met veel exporthandel.
Welke nieuwe maatregelen kwamen er na de crisis?
Door de crisis was zoals eerder genoemd het vertrouwen in elkaar verdwenen. De Europese Unie besloot in het najaar van 2008 in te grijpen. De problemen werden samen aangepakt, er werden een aantal maatregelen opgesteld.
Zo werd bijvoorbeeld het depositogarantiestelsel aangepakt. Waar eerst je vermogen tot € 20.000 werd beschermd wanneer een bank failliet zou gaan, werd dat nu verhoogd naar € 100.000.
De meeste banken hadden op dit moment financiële problemen. De Centrale Banken schoten daarvoor te hulp, zoals De Nederlandsche Bank en de Europese Centrale Bank. Er werd extra geld in de markt gepompt, om zo de markt te stimuleren.
Daarnaast werd in 2013 de bankierseed verplicht gesteld. Hiermee zijn werknemers binnen de financiële sector zich meer bewust van de grote verantwoordelijk die hun werk met zich meebrengt.
Een andere belangrijke maatregel heeft betrekking tot hypotheken. De hypotheek mag niet hoger zijn dan de waarde van het huis. Ook moet er verplicht worden afgelost: het betalen van rente is niet meer voldoende.
