Hoe hoog is de inflatie in Nederland op het moment?
Het CBS publiceerde begin oktober het nieuwe inflatiecijfer. Deze is in september opgelopen tot 17,1% en bereikt daarmee een nieuwe recordhoogte. Dit is de hoogste inflatie ooit in Nederland sinds de Tweede Wereldoorlog.
De consument voelt de inflatie in zijn portemonnee: de gas- en elektriciteitsprijzen schieten door het dak en ook in de supermarkt wordt alles steeds duurder.
Wat is inflatie?
Voordat we het gaan hebben over de inflatie in Nederland (2022), leggen we uit wat deze term inhoudt.
Kortgezegd betekent inflatie dat de prijzen stijgen. Niet alle individuele prijzen, maar het gemiddelde van alle prijzen bij elkaar. Het algemeen prijspeil stijgt over een bepaalde periode.
Wil je meer lezen over inflatie? Lees dan ons artikel: Wat is de betekenis van inflatie?
Oorzaken inflatie
De inflatie is op het moment niet zomaar zo hoog. Er zijn een aantal oorzaken die ervoor hebben gezorgd dat de inflatie deze recordhoogte heeft aangetikt.
Laten we beginnen met de grootste oorzaak wat ook wel voordehandliggend is. Namelijk de energieprijzen die zo erg gestegen zijn. In augustus was de prijs van energie zelfs 151% hoger dan augustus 2021. Deze hoge prijzen komen mede door de oorlog in Oekraïne.
Ook de voedselprijzen en vervoer prijzen die gestegen zijn spelen een grote rol voor de inflatie.
Gevolgen inflatie
Vrijwel elke Nederlander voelt de hoge inflatie op het moment in zijn portemonnee.
Het algemene inflatiecijfer is hoog, maar dat heeft niet voor iedereen dezelfde gevolgen. Zoals we hierboven hebben besproken, wordt de hoge inflatie grotendeels veroorzaakt door de hoge energie- en gasprijzen.
Voor veel mensen gaan de maandelijkse lasten dus flink omhoog. Maar heb je bijvoorbeeld een vast energiecontract, dan is jouw persoonlijke inflatiecijfer waarschijnlijk lager dan het algemene inflatiecijfer.
We verwachten een milde recessie
Vorige maand was het Prinsjesdag en de kabinetsplannen waren door de huidige omstandigheden (de oorlog in Oekraïne, de nasleep van de pandemie en de gigantisch hoge energieprijzen) net iets anders dan normaal.
Men verwacht eind dit jaar en begin volgend jaar zelfs een milde recessie. Dit is een gevolg van de hoge inflatie.
Inflatie en huizenprijzen
De huizenprijzen bereikten afgelopen jaar hoogtepunt na hoogtepunt. Na verhoging van de hypotheekrente en de inflatie, kwam die stijging to een einde.
We zien een trendbreuk: de stijging vlakt af. Door de inflatie hebben mensen minder te besteden en door de hoge hypotheekrente kunnen mensen minder lenen. Voor veel mensen zit een eigen huis er niet in op dit moment.
De verwachtingen voor 2023 zijn dat de vraag naar koopwoningen daalt. Niet per se omdat er minder huizen nodig zijn, maar omdat de hypotheeknormen vanaf 2023 strenger worden. Daarna komt de jubelton te vervallen, een eenmalige schenking (van bijvoorbeeld de ouders) die starters meer kansen op de arbeidsmarkt geven.
Het is nog niet duidelijk of dit daadwerkelijk effect gaat hebben op de huizenprijzen. De meeste grote banken (behalve ING) verwachten in 2023 een kleine stijging van de huizenprijzen.
Inflatie 2022 salaris
De lonen stijgen, maar de inflatie stijgt harder. Vorig jaar was er sprake van een loonstijging van 2.1%. De Nederlandsche Bank heeft de loonstijging voor 2022 geschat op 3,2%.
De loonstijgingen zijn natuurlijk een gevolg van de krappe arbeidsmarkt. Er is in bepaalde sectoren een tekort aan personeel en er is weinig werkloosheid.
Maar de inflatie gaat een steeds grotere rol spelen bij de loonstijgingen. Je hebt eens in de zoveel tijd cao's-onderhandelingen tussen werkgevers en werkgeversorganisaties. Arbeidsvoorwaarden worden hier besproken.
Doordat de inflatie zo hoog is speelt dit tegenwoordig een grote rol tijdens deze onderhandelingen. Werknemers kijken namelijk naar het reëel inkomen voor hun koopkracht.
CPI-inflatie
In dit artikel hebben we de cijfers van het HICP gebruikt, ook wel de geharmoniseerde consumptieprijsindex. Dit is een methode die is geharmoniseerd in alle EU-landen.Hierbij worden dus de inflatiecijfers van alle lidstaten van de EU met elkaar vergeleken.
Dan hebben we in Nederland nog een aparte prijsindex, namelijk de Consumentenprijsindex (CPI). Deze wordt maandelijks gegeven door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Hierbij worden de prijsveranderingen bekeken in vergelijking met die van vorig jaar.
Het CPI en de HICP geven verschillende getallen weer.
Ieder jaar wordt de mutatie van het CPI (in procenten) gepubliceerd ten opzichte van een jaar eerder. Dit wordt gedaan door het CBS.
Hieronder een tabel en grafiek van de Nederlandse CPI inflatie 2022.
Maand | CPI Inflatie Nederland |
Januari | 6.4% |
Februari | 6.2% |
Maart | 9.7% |
April | 9.6% |
Mei | 8.8% |
Juni | 8.6% |
Juli | 10.3% |
Augustus | 12.0% |
September | 14.5% |
Bron: CBS
Bron: CBS